Hayvanlar Neden Kış Uykusuna Yatar?

Kışın gelmesiyle havalar soğur ve çevredeki besin kaynakları azalır. Bu yüzden kış gelince kimi hayvanlar sıcak yerlere göç eder, kimi kış için yuvalarında yiyecek depolar, kimi de kış uykusuna yatar.

Kış uykusu (hibernasyon) nedir?​

Kış uykusu, birçok hayvanın soğuk kış aylarında hayatta kalma stratejilerinden biridir. Bu davranış, genellikle enerji tasarrufu ve yiyecek bulma zorluğu gibi faktörlere karşı bir uyum mekanizması olarak ortaya çıkar. Bu süreçte canlının vücut sıcaklığı azalır, kalp atım sayısı düşer, nefes alışveriş hızı yavaşlar ve metabolizma hızı en düşük seviyeye iner.

Kış uykusu genellikle sıcakkanlı hayvanlarda görülür. Çünkü sıcakkanlı hayvanlar vücutlarında depoladıkları besinleri yakarak enerji elde ederler. Ortaya çıkan bu iç enerjiyle vücut sıcaklıklarını dengelerler. Kışın havanın soğumasıyla azalan besin kaynakları vücut sıcaklıklarını dengede tutmak için yetersiz kalır. Kışın yeterli besin kaynağı bulamayan hayvanlar bu süreci kış uykusunda geçirir. Bu şekilde yaşamsal faaliyetlerini gerçekleştirmeleri için gereken enerjiyi saklar ve hayatta kalmayı başarırlar. Kış uykusuna yatmadan birkaç ay önce ise uyurken harcanacak besini vücutlarında depolarlar.

Kış uykusu hayvanlar için bir adaptasyon mekanizmasıdır ve hayvanlara kış mevsimindeki zorluklarla başa çıkma şansı tanır. Ancak, bu davranış türden türe ve coğrafi bölgelere bağlı olarak değişiklik gösterir.

Kış uykusuna yatan en bilinen hayvanlar​

• Ayı
• Yarasa
• Sincap
• Kirpi
• Yer sincabı
• Dağ sıçanı
• Fındık faresi
• Kurbağa

Bazı sıcakkanlı ya da yarı sıcakkanlı balıklar, amfibiler (hem karada hem suda yaşayabilen hayvanlar) ve böcekler de kış uykusuna yatar. Uğur böceği kış uykusuna yatan böceklerdendir.

Timsah ve yılan gibi sürüngenler soğuk havalarda brumasyon olarak adlandırılan kış uykusuna benzer bir evreye girerler. Bu evrede sürüngenler soğuk havaya bağlı olarak vücutlarındaki tüm işlevleri yavaşlatarak ya tamamen hareketsiz kalırlar ya da yavaş hareket ederler.

Tilki, tavşan, balina ve kutup ayısı gibi bazı sıcakkanlı canlılar ise kış uykusuna yatmazlar.

Karıncaların ise soğuk havalarda vücut sıcaklıkları düşer ve hareketleri yavaşlar. Fakat kış uykusuna yatmazlar.