Girsu Köprüsü - Dünyanın En Eski Köprüsü

Irak’ın güneyinde yer alan antik Sümer kenti Girsu’da bulunan ve MÖ 3. binyılda inşa edildiği tespit edilen yapı, dünyanın bilinen en eski köprüsü olma özelliğini taşıyor.

Köprü yapısı ilk olarak, bugün Tello adıyla bilinen, dünyanın bilinen ilk kentlerinden olan antik Sümer kenti Girsu’da 1877-1933 yılları arasında gerçekleştirilen yüzey araştırmaları ve kazılar kapsamında, 1929 yılında keşfedilmişti. Nimrud ve Ninova gibi antik Mezopotamya’nın büyük kentleri ile benzer bir şehir düzenine sahip olan Girsu, Mezopotamya coğrafyasının güneydoğusunda konumlanan Lagaş Krallığı’nın başkenti ve aynı zamanda kutsal merkezi idi.

1877-1933 yılları arasında yapılan kazılarda ortaya çıkan Akbabalar Steli ve Kral Gudea’nın heykeli gibi Sümerler hakkında son derece önemli bilgiler içeren buluntulara ev sahipliği yapan Girsu’da arkeoloji kazıları sırasında ayrıca 50 binden fazla çivi yazılı tablet de ortaya çıkmıştı.

Köprü bulunduğunda ne olduğu anlaşılamamıştı​

Keşfedildiği 1929 yılında “gizemli bir yapı” olarak tanımlanan ve ilk başlarda tapınak, baraj yapısı veya su regülatörü olabileceği şeklinde yorumlanan yapının köprü olduğu ise yakın zamanda yapılan çalışmalar sayesinde kanıtlandı. 1930’lu yıllara ait fotoğrafların yanı sıra yakın zamanda gizliliği kaldırılmış 1960’lı yıllara ait uydu görüntülerinin incelenmesi ve alanda yapılan yeni araştırmalar sonucunda ortaya çıkan veriler, yapının antik bir su yolu üzerinde kurulmuş bir köprü olduğunu kanıtladı. Kazıların üzerinden geçen yaklaşık 90 yıl boyunca, hiçbir şekilde korunmadan, bozulma ve tehlikelere açık bir şekilde bırakılan köprü yapısı şimdilerde ise, bölgede kazı ve koruma çalışmaları yürüten British Museum’a bağlı bir grup arkeolog ile Iraklı uzmanlardan oluşan bir ekip tarafından koruma altına alınıyor.

Köprünün koruma programına dahil edilmesi, yalnızca antik Mezopotamya tarihi ve mimarisi bakımından böylesine önemli bir eserin korunması ve gelecek nesillere aktarılması açısından değil, antik Girsu hakkında yeni bilgiler sağlayacak olması bakımından da büyük önem taşıyor. Köprünün onarılması ile birlikte ayrıca antik kente de giriş sağlanacak ve böylelikle Irak’ın en yoksul kısımlarından biri olan bu bölgede, turistlerin erişimine açık yeni bir kültürel merkez ortaya çıkmış olacak.

Antik Girsu’daki köprünün onarımı, on yıllardır süregelen savaşların ardından yavaş yavaş toparlanmakta olan Irak’ı ve Iraklıları daha parlak günlerin beklediğine inandıran güçlü bir sembol olarak değerlendiriliyor. Antik Girsu’da Irak Projesi kapsamında ortaya çıkan eserlerin büyük bölümü Bağdat’taki Irak Müzesinde, bazı eserler ise bölgeye yakın Nasiriya Müzesinde korunuyor.

Kaynak: https://www.arkeolojikhaber.com/haber-dunyanin-bilinen-en-eski-koprusunu-ingilizler-koruyacak-12979/