
Ugur
Administrator
Erhu, Çin'in iki telli yaylı bir müzik enstrümanıdır, daha spesifik olarak Güney Kemanı olarak da adlandırılabilen sivri uçlu bir kemandır. Çin kemanı ya da iki telli Çin kemanı olarak bilinir.
Eski Türklerden alınmış bir enstrüman olduğu bilinir. Çin'de ilk olarak Tang hanedanlığı devrinde görülür. Er sözü ile Hu sözünün birleşiminden oluşmuştur. Hu (yabancı) halkların aleti anlamına gelir Moğolcada erhi/erhiy (Eski Moğolcada erekey/herekey/hereg) başparmak anlamına gelirken Eski Türkçe ve Sibirya'daki Türk dillerinde ergek/ernek/irgek/irnek başparmak manası taşır.
Solo çalgı olarak kullanıldığı gibi küçük topluluklarda ve büyük orkestralarda da kullanılır. Çin'in çeşitli etnik grupları tarafından kullanılan geleneksel yaylı çalgılardan huqin ailesinin en popüler olanıdır. Çok yönlü bir enstrüman olan erhu, pop, rock ve caz gibi hem geleneksel hem de çağdaş müzik düzenlemelerinde kullanılır.
Erhu, üst kısmında iki büyük ayar mandalı bulunan uzun dikey çubuk benzeri bir boyundan oluşur ve alt kısmında, ön (çalma) ucunda piton derisi ile kaplanmış küçük bir rezonatör gövdesi (ses kutusu) bulunur. Mandallardan tabana iki ip bağlanır ve boynun etrafına yerleştirilen küçük bir ip halkası ve somun görevi gören ipler, ipleri cilde doğru çekerek küçük bir ahşap köprüyü yerinde tutar.
Erhu'nun bazı olağandışı özellikleri vardır:
İki tel olmasına rağmen teller birbirlerine çok yakındırlar ve müzisyenin sol eli sanki tek bir tel üzerindeymiş gibi oynar. İç tel (müzisyene en yakın) genellikle D4'e ve dış tel, beşinci olarak daha yüksek olan A4'e ayarlanır. Enstrümanın maksimum menzili, bir durdurma parmağı telin yay kılıyla temas eden kısmına ulaşmadan önce D4'ten A7'ye kadar üç buçuk oktavdır. Normal çalma aralığı yaklaşık iki buçuk oktavdır.
Erhu yapımında çeşitli yoğun ve ağır sert ağaçlar kullanılır. Çin referanslarına göre ormanlar arasında zi tan (kırmızı sandal ağacı ve padauk gibi Pterocarpus cinsinin diğer ağaçları), Lao hong mu (yaşlı kırmızı ağaç), wu mu (siyah ağaç) ve hong mu (kırmızı odun) bulunur. Özellikle ince erhular genellikle eski mobilya parçalarından yapılır. Tipik bir erhu yukarıdan aşağıya 81 cm uzunluğundadır, yayın uzunluğu da 81 cm'dir.
Eski Türklerden alınmış bir enstrüman olduğu bilinir. Çin'de ilk olarak Tang hanedanlığı devrinde görülür. Er sözü ile Hu sözünün birleşiminden oluşmuştur. Hu (yabancı) halkların aleti anlamına gelir Moğolcada erhi/erhiy (Eski Moğolcada erekey/herekey/hereg) başparmak anlamına gelirken Eski Türkçe ve Sibirya'daki Türk dillerinde ergek/ernek/irgek/irnek başparmak manası taşır.
Solo çalgı olarak kullanıldığı gibi küçük topluluklarda ve büyük orkestralarda da kullanılır. Çin'in çeşitli etnik grupları tarafından kullanılan geleneksel yaylı çalgılardan huqin ailesinin en popüler olanıdır. Çok yönlü bir enstrüman olan erhu, pop, rock ve caz gibi hem geleneksel hem de çağdaş müzik düzenlemelerinde kullanılır.
Erhu, üst kısmında iki büyük ayar mandalı bulunan uzun dikey çubuk benzeri bir boyundan oluşur ve alt kısmında, ön (çalma) ucunda piton derisi ile kaplanmış küçük bir rezonatör gövdesi (ses kutusu) bulunur. Mandallardan tabana iki ip bağlanır ve boynun etrafına yerleştirilen küçük bir ip halkası ve somun görevi gören ipler, ipleri cilde doğru çekerek küçük bir ahşap köprüyü yerinde tutar.
Erhu'nun bazı olağandışı özellikleri vardır:
- Karakteristik sesi, piton derisinin eğilerek titreşmesiyle üretilir.
- Klavye yok; Oyuncu, teller boyuna değmeden parmak uçlarını tellerin üzerine bastırarak telleri durdurur.
- Teller eskiden bükülmüş ipekten yapılırdı, ancak bugün genellikle metalden yapılır.
- At kılından yapılan yay asla tellerden ayrılmaz; üstlerinden değil aralarından geçer.
İki tel olmasına rağmen teller birbirlerine çok yakındırlar ve müzisyenin sol eli sanki tek bir tel üzerindeymiş gibi oynar. İç tel (müzisyene en yakın) genellikle D4'e ve dış tel, beşinci olarak daha yüksek olan A4'e ayarlanır. Enstrümanın maksimum menzili, bir durdurma parmağı telin yay kılıyla temas eden kısmına ulaşmadan önce D4'ten A7'ye kadar üç buçuk oktavdır. Normal çalma aralığı yaklaşık iki buçuk oktavdır.
Erhu yapımında çeşitli yoğun ve ağır sert ağaçlar kullanılır. Çin referanslarına göre ormanlar arasında zi tan (kırmızı sandal ağacı ve padauk gibi Pterocarpus cinsinin diğer ağaçları), Lao hong mu (yaşlı kırmızı ağaç), wu mu (siyah ağaç) ve hong mu (kırmızı odun) bulunur. Özellikle ince erhular genellikle eski mobilya parçalarından yapılır. Tipik bir erhu yukarıdan aşağıya 81 cm uzunluğundadır, yayın uzunluğu da 81 cm'dir.
Erhu'nun parçaları:
- Qín tǒng, ses kutusu veya rezonatör gövdesi; altıgen (liù jiǎo, güney), sekizgen (Bā jiǎo, kuzey) veya daha az yaygın olarak yuvarlaktır.
- Qín pí/Shé pí, deri, pythondan yapılmıştır. Piton derisi erhuya karakteristik sesini verir.
- Qín gān, boyun.
- Qín tóu, boynun üst kısmı veya ucu, genellikle üstünde bir kemik veya plastik parçası olan basit bir kıvrımdır, ancak bazen bir ejderha başı ile özenle oyulmuştur.
- Qín zhóu. Ayar mandalları, geleneksel ahşap veya metal makine dişli mandalları
- Qiān jin, somun, ipten veya daha az yaygın olarak metal bir kancadan yapılmış
- Nèi xián, iç veya iç tel, genellikle D4'e ayarlı, müzisyene en yakın
- Wài xián, dış veya dış tel, genellikle A4'e ayarlanmış
- Qín mǎ, köprü, ahşaptan yapılmış
- Gōng, yay, yay saç gerginliğini değiştirmek için vida cihazına sahiptir
- Gōng gān, bambudan yapılmış yay çubuğu
- Gōng máo, yay kılı, genellikle beyaz at kılı
- Qín diàn, sesini iyileştirmek için tellerle köprünün altındaki deri arasına yerleştirilen sünger, keçe veya kumaş parçası.
- Qín tuō, taban, bacağın üzerinde duracak pürüzsüz bir yüzey sağlamak için qín maşasının tabanına tutturulmuş bir tahta parçası
- Önceki Konu