İçindekiler
![Frigya Bölgesi'nin konumu Frigya Bölgesi'nin konumu](https://www.topragizbiz.com/data/attachments/18/18150-c64bc2aabef7b2b024582660a8171998.jpg)
Frigler, Anadolu’ya göç eden Balkan kökenli boylardan olup siyasi bir topluluk olarak ilk defa MÖ 750’den sonra ortaya çıkmışlardır. Midas döneminde ise (MÖ 725-695/675) bütün Orta ve Güneydoğu Anadolu’ya egemen, güçlü bir krallık düzeyine ulaşmışlardır. Anadolu'ya yerleşmeye başladıkları dönem (MÖ 1200 dolayları), Bronz Çağı Çöküşü'nün yaşandığı dönemdir. Bu bağlamda Anadolu'ya yerleşmeleri, söz konusu çöküşün nedenlerinden biri olarak öne sürülmektedir.
![Gordion'un kalıntıları Gordion'un kalıntıları](https://www.topragizbiz.com/data/attachments/18/18151-c6198ea4eb11e50f2d8e3014cd45f2fc.jpg)
Batıda Gordion kentini başkent edinen asıl Frigler'in ilk kralı Gordios'tu. Frigler Urartularla birleşerek Asurlulara karşı savaştılar. En parlak dönemlerini M.Ö. 9.-8. yüzyıllarda yaşayan Frigler, Hitit topraklarının neredeyse tümünü ele geçirdiler. M.Ö. 7'de başa geçen Gordios'un oğlu efsanevi kral Midas, Asurlularla anlaşma yolunu seçti. Midas döneminde başkent Gordium’un yanı sıra Midas Kenti ve Pessinus de çok gelişmişti.
M.Ö. 7’lere doğru Kafkasya’dan Anadolu'ya giren Kimmerler, Frigler’in başkenti Gordium’a kadar ilerlediler. Kenti ele geçirerek yaktılar. Bu yenilgi karşısında Kral Midas’ın kendisini öküz kanı içerek öldürdüğü söylenir.
Bölgenin Sınırları
Strabon’da, M.S. I. yy’de, Frigya’nın bir kısmı Büyük Frigya, yani (Phrygia Magna) olarak geçer; burası erken dönemde Midas’ın hüküm sürdüğü ve daha sonra bir kısmı Galatlar tarafından işgal edilen topraklardır. Hellespontos üzerindeki ve Olympos’un etrafındaki kısım ise Küçük Frigya, yani (Phrygia Epiktetos) olarak geçer . Latince’de Büyük Frigya anlamına gelen Phrygia Magna veya Hellespontos Phrygia’sı denen bölgeyi (Troas ve Mysia bölgelerinde yer alan) asıl Frigya’dan ayırmak için kullanılmıştır.![Frig Krallığı'nın M.Ö. 671'de durumu Frig Krallığı'nın M.Ö. 671'de durumu](https://www.topragizbiz.com/data/attachments/18/18152-f902ae6f45bdb509c302599a68eda467.jpg)
M.S. 400 yılından önce, kısa bir süre için, Phrygia Romalılar tarafından iki ile bölünmüş, birine Phrygia Prima (Birinci Phrygia), diğerine Phrygia Secunda (İkinci Phrygia) denmişti. M.S. 400’den sonra birincisine Pacatiana, ikincisine Saluratis denmiştir. Afyon ili güney yarımını, Denizli ili kuzey yarımını içeren bölüme “Phrygia Pacatiana" adı verilmiştir. Geriye kalan bölüme “Phrygia Salutaris" deniyordu. Burası Afyon ilinin kuzey yarısı ile Kütahya ilinin yakın çevresini içeriyordu.
Friglerde Toplumsal ve Ekonomik Yaşam
![Frigya giysileri Frigya giysileri](https://www.topragizbiz.com/data/attachments/18/18153-c2c25ab899bdbf8b7dd1fd5a2a16fc9d.jpg)
Frig Sanatı ve Kültürü
Eskiçağ yerleşmeleri Midas, Ayazini, Aslantaş, Yazılıkaya, Gordion, Pazarlı, Alişar Höyüğü, Alacahöyük ve Boğazköy'de Friglerle ilgili kalıntılar bulunmuştur. Bu eski Hitit yerleşkelerinde yaşayan Frigler, Hitit uygarlığından etkilendiler ve kendileri de güçlü bir uygarlık yarattılar. Frig sanatı, Hititlerin yanı sıra Urartu, Asur ve Eski Ege uygarlıkları sanatının da izlerini taşır. Frigler, kaya anıtları çeşitli insan ve hayvan motifleriyle bezediler. Tanrıça Kibele için yaptıkları tapınakların duvarlarını, pişmiş topraktan levhalarla süslediler.![Eskişehir'deki bir Frig kaya mezarı, Midas Anıtı (Yazılıkaya) Eskişehir'deki bir Frig kaya mezarı, Midas Anıtı (Yazılıkaya)](https://www.topragizbiz.com/data/attachments/18/18154-b35b9d6d1754e3e2f685e39fa01263a1.jpg)
Frig kültürünün en önemli özelliği ise tümülüslerdir. Bunlar, M.Ö. 8.yüzyıl ile M.Ö. 6.yüzyılın ilk yarısı arasında yapılmış yapay mezarlardır. Sayıları yüz civarındadır. Friglerden önce bu yapılar Anadolu’da görülmemiştir. Büyük olasılıkla Frigler Avrupa’daki ölü gömme geleneklerini Frigya'ya yerleşince de devam ettirdiler. Tümülüslerin içindeki oda mezar, ana zemin üzerine inşa edilmiştir. Friglere ait yazılı belgeler, M.Ö. 8.yüzyıl ile M.Ö. 4.yüzyıl arasındaki dönemden kalmadır. Bugüne kadar ele geçen yazılı metinler sayısı az ve içeriği de kısa olduğu için tam olarak çözülememiştir. Ancak Frigler Hint-Avrupa kökenli bir dil konuşmuşlardır.
Frig Vadisi
![Küçük Frigya ve Frigya Krallığı'nın genişleme sınırları Küçük Frigya ve Frigya Krallığı'nın genişleme sınırları](https://www.topragizbiz.com/data/attachments/18/18155-0285a58f0386088c1a77c2fd7cae9bbb.jpg)
Kümbet Asar Kale
Ballık Kale
Yapıldak Asar Kaya
Köhnüş Vadisi'nde
Köhnüş Kale
Demirli Kale
Çukurca Kale
Üçler Kaya
Kırk Merdiven Kale
Nallı Kaya
Döğer Asar Kaya
Delik Taş
Türkmen Dağı'nın kuzeyindeki küçük vadilerde
Fındık Asar Kaya
Doğuluşah Kalesi
Frig Vadisi - Eskişehir
Son düzenleme: